ตรอ. คืออะไร? ต้องเตรียมตัวก่อนตรวจสภาพอย่างไรบ้าง
การตรวจสภาพรถยนต์เป็นขั้นตอนสำคัญที่เจ้าของรถทุกคนจำเป็นต้องทำ เพื่อให้รถอยู่ในสภาพพร้อมใช้งานและเพิ่มความมั่นใจในการขับขี่ ซึ่งนอกจากการตรวจสภาพรถยนต์ตามระยะแล้ว ยังมีการตรวจสภาพตามข้อกฎหมายเพื่อต่อภาษีหรือ พ.ร.บ. ด้วย ซึ่งมักจะเรียกกันว่า ตรอ. หรือตรวจสภาพรถยนต์เอกชน ปัจจุบันมีสถานตรวจสภาพรถเอกชนเปิดให้บริการทั่วประเทศ เช่น ตรอ. นวมินทร์ และ ตรอ. ราชพฤกษ์ ที่ให้บริการตรวจสภาพทั้งรถยนต์และจักรยานยนต์อย่างครบวงจร แต่การตรวจ ตรอ. จะมีข้อควรรู้ และต้องเตรียมความพร้อมอย่างไรบ้าง ในบทความนี้มีข้อมูลสำคัญมาบอกให้ทุกท่านได้ทราบกัน
Key Takeaways
- รถที่ต้องตรวจ ตรอ. คือรถจักรยานยนต์ อายุ 5 ปีขึ้นไป และรถยนต์ (นั่งส่วนบุคคล/บรรทุกส่วนบุคคล) อายุ 7 ปีขึ้นไป การตรวจต้องทำล่วงหน้าไม่เกิน 3 เดือน ก่อนวันหมดอายุภาษีประจำปี
- สิ่งที่ต้องเตรียมในการตรวจ ตรอ. คือสมุดคู่มือจดทะเบียนรถตัวจริงหรือสำเนา และค่าธรรมเนียม (มอเตอร์ไซค์ 60 บาท, รถยนต์ไม่เกิน 1,600 กก. 150 บาท, รถยนต์เกิน 1,600 กก. 250 บาท)
- รถที่ดัดแปลงสภาพผิดจากเดิม ขาดต่อทะเบียนเกิน 1 ปี หรือมีปัญหาตัวเลขเครื่องยนต์ จะไม่สามารถตรวจสภาพที่ ตรอ. ได้ ต้องนำไปตรวจที่กรมขนส่งฯ เท่านั้น
- หากตรวจ ตรอ. ไม่ผ่าน สามารถนำรถไปแก้ไขข้อบกพร่อง (เช่น ควันดำ, ระบบเบรก) และกลับมาตรวจซ้ำที่ ตรอ. เดิมได้ ภายใน 15 วัน โดยเสียค่าบริการเพียงครึ่งเดียว
ตรอ. คืออะไร

ตรอ. คือสถานตรวจสภาพรถเอกชน หรือ ตรอ. เอกชน เป็นสถานที่ของเอกชนที่กรมการขนส่งทางบกอนุญาตให้ใช้เป็นสถานที่ตรวจสภาพรถ โดยการตรวจจะเป็นการตรวจสภาพรถยนต์ว่ามีความพร้อมใช้งานตามระเบียบข้อบังคับของทางกรมขนส่งหรือไม่ เพื่อใช้เป็นข้อมูลก่อนต่อ พ.ร.บ. รถยนต์
ข้อดีของ ตรอ. เอกชน คือช่วยอำนวยความสะดวกให้กับผู้ใช้รถยนต์และรถจักรยานยนต์ โดยเฉพาะผู้ที่ใช้รถจักรยานยนต์สามารถเข้ารับการตรวจสภาพได้ที่ ตรอ. มอไซค์ใกล้บ้าน ซึ่งมีหลายแห่งให้บริการตรวจสภาพรถครบทุกประเภททั้งรถยนต์และมอเตอร์ไซค์ ทำให้ไม่ต้องเสียเวลาเดินทางไปกรมการขนส่ง ซึ่งการตรวจสภาพรถต้องทำล่วงหน้าไม่เกิน 3 เดือนก่อนวันหมดอายุภาษีประจำปี
รถอายุกี่ปีต้องตรวจ ตรอ.
พระราชบัญญัติกรมการขนส่งทางบก พ.ศ. 2522 และพระราชบัญญัติรถยนต์ พ.ศ. 2522 กำหนดว่ารถที่จะนำมาขับขี่ต้องอยู่ในสภาพที่มั่นคง แข็งแรง เพื่อป้องกันการเกิดอุบัติเหตุบนท้องถนน โดยกำหนดให้รถที่อยู่ในเกณฑ์ต่อไปนี้ต้องตรวจสภาพรถก่อนต่อภาษีประจำปี
- รถยนต์ส่วนบุคคลไม่เกิน 7 คน ที่อายุใช้งานตั้งแต่ 7 ปีขึ้นไป
- รถยนต์ส่วนบุคคลเกิน 7 คน ที่อายุใช้งานตั้งแต่ 7 ปีขึ้นไป
- รถบรรทุกส่วนบุคคลที่อายุใช้งานตั้งแต่ 7 ปี ขึ้นไป
- รถจักรยานยนต์ที่อายุใช้งานตั้งแต่ 5 ปี ขึ้นไป
รถแบบไหนที่ตรวจ ตรอ. ไม่ได้บ้าง
แม้ว่า ตรอ. จะเป็นทางเลือกที่ช่วยอำนวยความสะดวกให้กับผู้ที่ต้องต่อภาษีรถยนต์ แต่ก็มีข้อจำกัดสำหรับรถบางประเภทที่ผู้ใช้ต้องนำเข้าไปตรวจสภาพที่กรมขนส่งเท่านั้น โดยรถที่ไม่สามารถตรวจสภาพที่ ตรอ. ได้ มีดังนี้
- รถยนต์ที่ผ่านการดัดแปลงสภาพผิดจากเดิมที่จดทะเบียน เช่น เปลี่ยนสี หรือดัดแปลงส่วนใดส่วนหนึ่งของรถ
- รถที่ขาดต่อทะเบียนเกินกว่า 1 ปี
- รถที่ใช้ LPG หรือ NGV ที่ยังไม่มีการตรวจสภาพก๊าซและอุปกรณ์ควบมาก่อนตรวจ ตรอ.
- รถที่มีปัญหาตัวเลขเครื่องยนต์ เช่น ตัวเลขเลือน ตัวเลขถูกขูด หรือมีการเแก้ไขตัวเลข
ตรอ. ตรวจอะไรบ้าง

การตรวจ ตรอ. มีรายละเอียดที่ต้องตรวจสอบในหลายด้านเพื่อให้มั่นใจว่ารถยนต์จะมีประสิทธิภาพในการใช้งาน และมีความปลอดภัยในระหว่างขับขี่ โดยสิ่งที่ ตรอ. ต้องทำการตรวจมีดังนี้
- ตรวจความถูกต้องของข้อมูลรถ เช่น ทะเบียนรถ, ลักษณะรถ, แบบรถ, สีรถ, หมายเลขตัวรถ, ชนิดเครื่องยนต์ และชนิดเชื้อเพลิง
- ตรวจใต้ท้องรถ เพื่อเป็นการตรวจสอบระบบบังคับเลี้ยว, เครื่องยนต์, ระบบไอเสีย, ระบบเชื้อเพลิง, และระบบเบรก
- ตรวจสภาพภายในและภายนอก เช่น ตัวถัง, เข็มขัดนิรภัย, ระบบไฟ, พวงมาลัย และที่ปัดน้ำฝน
- ตรวจสอบประสิทธิภาพของเบรกโดยการทดสอบบนลูกกลิ้ง
- ตรวจสอบระบบไฟหน้า โดยวัดจากทิศทางเบี่ยงเบนและความเข้มของแสงไฟ
- ตรวจวัดค่าก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์และก๊าซไฮโดรคาร์บอน
- ตรวจควันดำในเครื่องยนต์ดีเซลโดยใช้กระดาษกรองต้องไม่เกิน 50% ความทึบแสงไม่เกิน 45%
- ตรวจวัดเสียง ความดังต้องไม่เกิน 100 เดซิเบล
ไม่ว่าจะเป็นรถยนต์หรือจักรยานยนต์ ทุกคันต้องผ่านขั้นตอนการตรวจตามมาตรฐาน เช่นเดียวกับที่ ตรอ. ทั่วประเทศใช้หลักเกณฑ์เดียวกัน เพื่อความปลอดภัยสูงสุดของผู้ขับขี่
เตรียมเอกสารตรวจ ตรอ. มีอะไรบ้าง
ก่อนเข้าตรวจสภาพรถยนต์ ตรอ. เจ้าของรถจำเป็นต้องเตรียมความพร้อม เพื่อให้ขั้นตอนการตรวจและการต่อภาษีเป็นไปอย่างรวดเร็ว ไม่ต้องเสียเวลาเดินทางหลายรอบ โดยเอกสารที่ต้องใช้ในการตรวจสภาพรถมีดังนี้
เอกสารที่ต้องเตรียมก่อนตรวจ ตรอ.
- เล่มทะเบียนรถ (ตัวจริง) ใช้สำหรับตรวจสอบข้อมูลรถ เช่น เลขตัวถัง สีรถ และชนิดเครื่องยนต์
- สำเนาบัตรประชาชนเจ้าของรถ เพื่อยืนยันตัวตนในการเข้ารับบริการ
- ใบรับรองการตรวจสภาพรถ (กรณีตรวจซ้ำ) ใช้เมื่อกลับมาตรวจใหม่หลังจากไม่ผ่านการตรวจในครั้งก่อน
- เอกสารโอนรถ (ถ้าหากมีการเปลี่ยนเจ้าของ) ควรดำเนินการให้เรียบร้อยก่อนเข้าตรวจ เพื่อป้องกันความล่าช้าในการต่อภาษีหรือ ต่อ พ.ร.บ. รถยนต์
เมื่อผ่านการตรวจตามเกณฑ์แล้ว เจ้าของรถจะได้รับ ใบรับรองการตรวจสภาพรถยนต์ ตามแบบที่กรมขนส่งทางบกกำหนด ซึ่งมีอายุใช้งาน 3 เดือน และสามารถใช้ใบรับรองนี้ในการต่อภาษีและต่อ พ.ร.บ. ได้ทันที
ตรอ. ตรวจสภาพรถ ราคาเท่าไร

การตรวจสภาพรถยนต์ ตรอ. มีการคิดอัตราค่าบริการที่ต้องรู้ โดยการตรวจสภาพรถ ตรอ. ราคาที่คิดจะแบ่งตามประเภทของยานพาหนะในอัตราที่เท่ากันทั่วประเทศ ดังนี้
- รถจักรยานยนต์ อัตราค่าตรวจสภาพคันละ 60 บาท
- รถยนต์ที่มีน้ำหนักรถเปล่าไม่เกิน 1,600 กิโลกรัม อัตราค่าตรวจสภาพคันละ 150 บาท
- รถยนต์ที่มีน้ำหนักรถเปล่าไม่เกิน 1,600 กิโลกรัม อัตราค่าตรวจสภาพคันละ 250 บาท
ตรวจ ตรอ. ไม่ผ่าน ต้องทำยังไง
การตรวจสภาพรถที่ ตรอ. มีกรณีที่ไม่ผ่านเกณฑ์ได้เช่นกัน แต่ไม่ใช่เรื่องที่ต้องกังวลจนเกินไป เพราะทาง ตรอ. จะมีลิสต์รายการที่เป็นข้อบกพร่องของรถยนต์ให้ได้ทราบ ซึ่งสาเหตุที่พบบ่อยคือควันดำ ระบบเบรกทำงานไม่สมบูรณ์ อย่างไรก็ตาม หากทำการแก้ไขข้อบกพร่องดังกล่าวแล้ว สามารถกลับไปตรวจสภาพรถที่ ตรอ. แห่งเดิมได้ภายใน 15 วัน ซึ่งจะเสียค่าบริการเพียงครึ่งเดียว แต่หากเกินกว่า 15 วัน จะต้องชำระเต็มจำนวน
ตรอ. ขั้นตอนสำคัญก่อนต่อ พ.ร.บ. รถยนต์
การตรวจสภาพรถยนต์ ตรอ. เป็นหนึ่งในขั้นตอนสำคัญสำหรับคนที่มีรถยนต์อายุตั้งแต่ 7 ปีขึ้นไป เพราะเป็นรายละเอียดที่ใช้ในการยืนยันสภาพรถและความปลอดภัยในการใช้งาน เพื่อใช้ในการต่อ พ.ร.บ. รถยนต์ และยังช่วยให้เจ้าของรถมั่นใจได้ว่ารถยนต์ของคุณอยู่ในสภาพที่พร้อมใช้งาน นอกจากนี้หากมีการตรวจสภาพควบคู่ไปกับการทำประกันรถยนต์ ไม่ว่าจะเป็นประกันรถยนต์ชั้น 1 ประกันรถยนต์ 2+ หรือประกันรถยนต์ 3+ ก็ยิ่งเพิ่มความมั่นใจในทุกการขับขี่ให้มากขึ้นด้วย
สำหรับท่านที่มองหากประกันภัยสำหรับรถยนต์ สามารถเปรียบเทียบค่าเบี้ยประกันและความคุ้มครองได้ที่ SILKSPAN
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
- Facebook : SILKSPAN
- Instagram : silkspan
- Line Official : @SILKSPAN
- X (twitter) : SILKSPAN
- Youtube : SILKSPAN
- TikTok : silkspan
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับ ตรอ.
เพื่อไขข้อสงสัยเกี่ยวกับ ตรอ. ต่อไปนี้คือคำถามที่พบบ่อยพร้อมคำตอบที่เรารวบรวมมาตอบให้ได้ทราบกัน
ตรอ. ย่อมาจากคำว่าอะไร
ตรอ. ย่อมาจาก ตรวจสภาพรถเอกชน เป็นสถานที่ที่ได้รับอนุญาตจากกรมขนส่งทางบก เพื่ออำนวยความสะดวกให้กับผู้ที่ต้องการตรวจสภาพรถยนต์โดยไม่ต้องเดินทางไปยังกรมขนส่ง
ตรอ. รับทําอะไรบ้าง
ตรอ. ทำหน้าที่ตรวจสภาพรถยนต์และรถจักรยานยนต์ โดยการตรวจสภาพรถจะเป็นไปตามข้อกำหนดของกรมขนส่งทางบก เช่น ตรวจสภาพรถภายในและภายนอก ตรวจระบบเบรก อุปกรณ์ไฟฟ้า ตรวจสอบสีรถ ระบบไฟส่องสว่าง เป็นต้น
ตรวจ ตรอ. ใช้เวลานานไหม
การตรวจสภาพรถ ตรอ. ใช้เวลาประมาณ 15-30 นาที ส่วนใหญ่จะไม่ถึง 1 ชั่วโมง รวมขั้นตอนตั้งแต่การเริ่มยื่นเอกสาร ตรวจสภาพ และการรับใบรับรองการตรวจ